Demiryolu Taşımacılığı

Demiryolu taşımacılığı Türkiye’nin dış ticaretinde en düşük paya sahip taşıma türüdür. İncelenen son 10 yıllık dönem içerisinde demiryolu taşımacılığının 2012 yılında ithalattaki payı %1,21 iken ihracattaki payı ise %0,67 oldu. 2013-2019 yılları arasında demiryolu taşımacılığının ithalat ve ihracattaki payı %1’in üzerine çıkamadı; hatta 2017 yılında en düşük performans göstererek ithalattaki payı %0,56, ihracattaki payı ise sadece %0,44 oldu. Koronavirüs pandemisi ve Ukrayna’da devam eden savaş ve doğa dostu bir taşıma modu olması sebepleri ile önemi anlaşılan ve dış ticarette tercih edilmesi ile gündeme gelen demiryolu taşımacılığının 2021 yılında ithalattaki payı %1,23, ihracattaki payı ise %0,74 olarak gerçekleşti. 2022 yılına bakıldığında ise demiryolu taşımacılığının ithalattaki payı %1,01, ihracattaki payı %0,98’dir.

Demiryolu Lojistik Merkezleri.


Türkiye’de uluslararası demiryolu yük taşımacılığının payı diğer taşıma modlarına göre en düşük seviyededir, son on yıllık döneme bakıldığında demiryolu taşımacılığının payının %1,5’e ulaşamadığı görülmektedir. 2019 yılında başlayan pandemi etkisiyle 2020 yılında diğer yıllara göre daha yüksek bir paya erişse bile yine de beklenen seviyede değildir. Demiryolu taşımacılığının değer bazında en yüksek payının son on yıllık dönemde ithalat taşımalarında 2021 yılında, ihracat taşımalarında ise 2022 yılında olduğu görülmektedir. Demiryolu yük taşımacılığının toplam ithalat taşımalarında değer bazındaki payı en yüksek 2021 yılında %1,23’lük oran ile gerçekleşti.

İthalat taşımalarında 2020 yılında %1,08 olan pay, 2021 yılında %1,23 oranına ulaştı ancak 2022 yılında tekrar %1,01 oranına gerileyerek 2020 yılındaki seviyenin de altına düştü. Demiryolu yük taşımacılığının toplam ihracat taşımalarında değer bazındaki payı son on yıllık dönemde en düşük %0,44’lük oran ile 2017 ve 2018 yıllarında oldu. İhracat taşımalarında 2018 yılı sonrasında ise düzenli bir artışın devam ettiği söylenebilir. 2022 yılında bu artış %0,98’lik oran ile en yüksek seviyede gerçekleşti.

Demiryolu yük taşımacılığında ithalatta taşınan yüklerin değeri 2012 ve 2022 yılları arasında bakıldığında ihracat yüklerinin değerinden yüksek oldu. Demiryolu yük taşımacılığında ithalatta 2012 yılında 2.346.113 bin Dolar değerinde yük taşındı. 2020 yılında 2.144.863 bin Dolar olan ithalat taşıması değeri 2022 yılında 2.967.908 bin Dolara ulaştı. Demiryolu yük taşımacılığının ithalat ve ihracat taşımalarındaki ağırlık bazındaki payı ithalatta en yüksek 2021, ihracatta ise 2022 yılında gerçekleşti. Demiryolu yük taşımacılığında ihracatta taşınan yüklerin ağırlık bazında payı 2013 yılında %0,35 ile en düşük, 2022 yılında %0,94 ile en yüksek seviyesindedir. İthalatta taşınan yüklerin ağırlık bazındaki payı 2022 yılında %0,62 olmuştur.

Kaynak: Utikad Lojistik Raporu 2022